حال اقتصاد ایران 1401
اقتصاد ایران : بر اساس آخرین تجزیه و تحلیل های واحد مطالعات اقتصادی حامین صنعت وضعیت مهمترین شاخص های اقتصاد ایران برای سال ۱۴۰۱ به شرح زیر پیش بینی می شود.
در ابتدای سال 1401 اقتصاد ایران و جهان با شرایط و شاخصه های متفاوتی روبرو است و در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد. در سنوات گذشته و در دوران همه گیری کرونا عرضه کل اقتصاد جهان به علت از بین رفتن زیر ساخت های تولید عرضه کاهش یافته است و اقتصادهای بزرگ جهان دست به انتشار گسترده زده اند. در بازارهای مهم مالی جهان سقف بازدهی شکسته شده است و خوش بینی نسبت به بعضی بازارها نظیر رمز ارزها افزایش یافته است.
در ماه های پایانی سال 1400 با کم شدن محدودیت های همه گیری کرونا، تقاضای کالاها و خدمات در جهان با شدت و سرعت در حال افزایش است و نگرانی ها از شکل گیری تورم های فزآینده در بلند مدت توجه تمامی سیاست گذاران اقتصادی دنیا را به خود معطوف کرده است. در حال حاضر نگرانی از تغییر مولفه های پولی اقتصادی جهان و در پیش گرفتن سیاست های شدید انقباضی، آینده بنگاه های اقتصادی را تهدید می کند. تغییر سیاست های پولی اقتصاد که با تغییر نرخ بهره و عرضه پول همراه خواهد بود، بازدهی بازارهای مالی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و احتمالا بازدهی بازارهای مالی در سال 1401 کمتر خواهد شد.
در سطح روابط تجاری کشورها، اگرچه تنش ها بین اقتصادهای بزرگی نظیر چین و آمریکا کاهش یافته ولی تنش های دیگری بین اروپا، روسیه و آمریکا بر سر اروپای غربی شروع شده است.
رشد قیمت نفت به بیشترین حد خود پس از بحران اقتصادی سال های 2008 و 2009 رسیده است. روند قیمت کالاها در بازار نظیر مس، طلا تغییر کرده است و از یک طرف بازار کالاها با فشار شدید تقاضا روبروی است و از طرفی با کاهش نرخ بهره و احتمال افزایش ارزش دلار، بازار کالاها با محدودیت هایی مواجه است. پیش بینی شده در سال 2022 رشد اقتصادی جهان و بسیاری از کشور ها مثبت ولی کمتر از سال 2021 باشد. نگرانی هایی نیز نسبت به تداوم تحریم های ایران و فشار بیشتر بر قیمت نفت نیز وجود دارد.
در سطح اقتصاد داخلی، اقتصاد ایران در بخش های مختلف آن با تغییرات جدی مواجه است. رونق بخش خدمات که بیشترین آسیب را در دوران کرونا متحمل شده، آغاز شده است و آثار رشد و رونق اقتصادی در سایر بخش های اقتصادی به جز بخش کشاورزی و مسکن که با مشکلات خاصی مواجه است، نیز نمایان شده است. از طرفی، ظرف سال های گذشته، به شدت میزان سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصاد بسیار کم شده است و اقتصاد با زیر ساخت های به شدت مستهلک و از بین رفته مواجه است و امکان افزایش عرضه و تولید در بسیاری از بخش ها با محدودیت ها و موانع جدی روبرو است و افزایش عرضه کالا و خدمات با افزایش تقاضا تناسب نخواهد داشت که این موضوع تداوم افزایش شدید قیمت ها را در پی دارد. در آستانه ورود به سال 1401 مذاکرات بین المللی مربوط توافق هسته ای هنوز ادامه دارد. آثار توافق احتمالی بر آینده اقتصاد ایران و وضعیت بازارهایی همچون طلا، ارز و مسکن و غیره نیاز به تحلیل های کارشناسانه دارد. از طرفی دولت در سال 1401 تا حد کمی از وضعیت منفعل خود در شش ماهه دوم سال 1400 فاصله خواهد گرفت. با این وجود کسری بودجه دولت جدی است و دولت برای تامین کسری بودجه خود راهی به جز فشار بیشتر بر مردم از طریق مالیات ندارد.
معاملات بخش مسکن به شدت کاهش یافته است. سرعت ساخت و سازها در این بخش به علت افزایش شدید قیمت مصالح ساختمانی کاهش یافته است و تورم در این بخش تداوم دارد. رشد سطح عمومی قیمت ها کما کان ادامه دار خواهد بود و قدرت خرید افراد بیش از پیش کاهش می یابد. از طرفی رونق صادرات کالا در بسیاری از بازارها، تدوام شرایط مازاد تقاضا را بازار منجر خواهد شد. با وجود شرایط مذکور مولفه های رفتاری حاکمیت در خصوص اقتصاد و تحولات سیاسی و اجتماعی تغییر نکرده است و فشارها بر مردم ادامه دارد.
